9-ноябрда Кыргыз Улуттук Илимдер академиясында (УИА) техника илимдеринин доктору, профессор, КР УИАнын корреспондент-мүчөсү жана Кыргыз Республикасынын илимине эмгеги сиңген ишмер Жумабек Тентиевдин “Күн белгиси. Көчмөн цивилизациясы” аттуу китебинин бет ачары болду.
Китепти таанытуу иш-чарасына окумуштуулар, УИАнын илимий кызматкерлери жана башкалар катышып, китеп тууралуу омоктуу ойлорун айтып өтүштү. Ошондой эле анда жазылган талаштуу маселелерге токтолуп, маанилүү жерлерин белгилешти.
Аталган монография көчмөн цивилизациясына багытталып, анда атрибуттардын келип чыгышы, 12 айга бөлүнгөн жылнаама (календарь), 12 жаныбардын символикасынан турган түрк элдеринин салттуу жылнаамасы жана Борбордук жана Түштүк-Чыгыш Азияга кеңири жайылган “Чыгыш жылнаамасы” камтылган.
Китеп “Кыргыз жылнаамасынын келип чыгышы”, “Байыркы мезгилдеги турак-жайлардын генезиси”, “Gun, Kun, Күн аталашындагы уруулар” жана “Көчмөн цивилизациясынын мурасы” деген 4 бөлүктөн турат. Автордун билдирүүсүндө көчмөн цивилизациясынын кичи дүйнөсүндөгү “ыйык үй” катары бааланган же башкача айтканда “боз үй” генезиси, прототиби тууралуу бир катар комплекстүү суроолор каралган. Андан сырткары кең Евразияга тараган боз үйдүн келип чыгышы, кимдер тарабынан ойлоп табылган деген сыяктуу ой жорумдар кошумчаланган.
“Күн белгиси. Көчмөн цивилизациясында” мейкиндик менен убакыттын мыйзам ченемдүү байланышы, архитектуранын пайда болушу, жогорку палеолиттеги байыркы уруулардын тили, символдору жана дүйнөгө болгон көз караштары, тарых илиминдеги, философиядагы, этнографиядагы, лингвистикадагы материалдарга болгон жаңы көз караштар жазылып, гипотеза жана теория түрүндө келтирилген.
Китеп окумуштууларга, аспиранттарга, студенттерге жана байыркы адамзат тарыхына кызыгып жүргөн жалпы окурмандарга арналган. Монографиядагы изилдөөлөрдүн максаты биринчи кезекте илимий коомчулуктун көңүлүн көчмөн цивилизацияга буруу болгонун Ж. Тентиев баса белгиледи. Анын айтымында бул эмгек автордун көп жылдан берки ойлонуштуруп жүргөн оюнун жыйындысы. “Күн белгиси. Көчмөн цивилизациясы” “Күн белгиси” (2014-ж.) китебинин толукталган варианты болуп эсептелинет. Китеп УИАнын Философия жана саясий-укуктук изилдөөлөр институтунун окумуштуулар кеңеши тарабынан басууга сунушталган.
- Подробности
- Автор: admin
- Просмотров : 5139